Son iki günden beri medyada yoğun olarak işlenen konulardan birisi de, S-400’ler için “Girit modeli”nin kullanılıp kullanılamayacağı tartışmasıydı. 

Bilindiği gibi, Girit’te bir depoda tutulan S-300’ler, zaman zaman tatbikatlarda kullanılıyor. Sistem Yunanistan’ın savunma sistemine entegre edilerek veya tek başına yani “kullanım amacına uygun” bir şekilde değerlendirilmiyor. Zaten, bu konuda ABD’nin Türkiye’ye verdiği bir güvence de söz konusu. Diğer bir ifadeyle, Girit’teki S-300’ler NATO’nun ve İsrail’in tatbikat oyuncağı olmasının ötesinde bir anlam taşımıyor. 

ABD ile yaşanan S-400 geriliminde zaman zaman ara formüller üzerinde de duruldu hatta bazen S-400’lerin üçüncü bir ülkeye gönderilmesi olasılığından bahsedenler oldu. 

Değerli gazeteci Sedat Ergin’in, Savunma Bakanı Hulusi Akar ile yaptığı görüşmeye atfen gündeme gelen tartışmalarda, S-400’ler için “Girit modeli” seçeneği ele alındı. Sedat Ergin’in yazısında yer alan son iki cümle dikkatli bir şekilde okunduğunda, aslında Ergin’in ve Akar’ın Girit modeline farklı anlamlar yükledikleri ortaya çıkıyor. 

Ergin şöyle yazıyor:

“Girit modeli’nden söz ederken, bu modelin kritik bir yönüne de değinmeliyiz. Bakana ‘Girit’teki S-300’lerin sürekli operasyonel olmadığı, çoğunluk depoda tutulduğu biliniyor’ diye hatırlattığımda, şu yanıtı aldım: (Öncelikle ifade etmeliyim ki, S-300’ler sadece tatbikat amaçlı olarak kullanılıyor. En fazla 3 bilemediniz beş kez kullanıldı. Tekrar ifade ediyorum, ‘hiç savunma amaçlı kullanılmadı.’ A.S.)

Akar, Ergin’in yukarıdaki cümlesine, değerlendirmesine şu yanıtı veriyor: 

“Sürekli kullanacağız diye bir şey yok ki. Bu sistemler tehdit durumuna göre kullanılır. Ona biz karar veririz.” 

Akar, S-400’lerin tatbikat amaçlı değil, gerektiğinde bizim kendi irademizle savunma amaçlı kullanımından bahsediyor. Bu cümle, Akar’ın kafasındaki modelin Girit modeli olmadığını, tehdit durumuna göre S-400’lerin kullanılabileceğini açıkça ortaya koyuyor. Akar’ın vurguladığı, zaten sistemin 24 saat, sürekli aktif olmayacağı… 

Türkiye’nin, milli çıkarlarını riske atmak pahasına sahip olduğu S-400’lerden bir şekilde kurtulmak istediği, bunun arayışında olduğu biliniyor. 

Sedat Ergin’in yazısı sonrası, Akar’dan veya resmi makamlardan bir açıklama yapılmamasının hatta bunun ABD’ye bir mesajmış gibi yorumlanmasının özellikle istendiği düşünüyorum. Zira, kamuoyunun buna hazırlanmakta olduğu gerçeği değişmiyor.